خیار(قثاء)
" و اذ قلتم یا موسی لن نصبر علی طعام واحد فادع لنا ربک یخرج لنا ممّا تنبت الارض من بقلها(سبزی) و قثآئها(خیار) و فومها(سیر) و عدسها و بصلها(پیاز) قال اتستبدلون الّذی هو ادنی بالّذی هو خیر اهبطوا مصراً فانّ لکم ما سالتم و ضربت علیهم الذلّة و المسکنة و باءو بغضب من الله ذلک بانّهم کانوا یکفرون بایات الله و یقتلون النبیین بغیرالحق ذلک بما عصوا و کانوا یعتدون." (بقره/ 61)
و آن زمان را که گفتید: ای موسی، ما بر یک نوع طعام نتوانیم ساخت از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز برویاند. موسی گفت: آیا می خواهید آنچه را که برتر است به آنچه فروتر است بدل کنید؛ به شهری باز گردید که در آن جا هر چه خواهید به شما دهند. مقرر شد بر آنها خواری و بیچارگی و خشم خدا را بر خود هموار ساختند و این بدان سبب بود که به آیات خدا کافر شدند و پیامبران را به ناحق کشتند و نافرمانی کردند و تجاوز ورزیدند.
«انار» (رمّان)
انار سه بار در قرآن مطرح شده، یکی در کنار خرما، انگور و زیتون که در آن از انسان ها دعوت شده است به هنگام پدید آمدن و رسیدن انار در آن بنگرند و نشانه های خداوند را ببینند1 ، دیگر بار در کنار خرما و زیتون آمده و از انسان ها خواسته شده از انار استفاده کنند و حق مستمندان را بپردازند و اسراف نکنند2 ، سومین یادآوری انار در قرآن بیان وجود انار در بهشت است.3
انجیر یک بار در قرآن کریم مطرح و به آن سوگند یاد شده است4 و به همین دلیل آن سوره به نام سوره انجیر نام گذاری شده است.
«درخت خرما» (نخل،نخیل،نخله) کلمه نخل و نخیل در 20 آیه از قرآن کریم آمده است، در هشت آیه نخل به تنهایی ذکر شده و در 12 آیه دیگر در جمع میوه هایی مانند زیتون، انار و انگور، ذکر شده است، افزون بر کلمه نخل نام نوعی درخت خرما به نام (لینه) در سوره «حشر آیه 5» آمده است، از رطب در سوره «مریم آیه 25» نیز یاد شده است، در سوره «نحل آیه 67» نوشیدنی فرآهم شده از خرما به عنوان رزق نیکو یاد شده است، قرآن کریم آدمیان را به اندیشه در خوشه های به هم پیچیده خرما و گونا‌گونی انواع آن فرا خوانده است11، همچنین از انسان‌ها خواسته شده از اسراف و زیاده روی جلوگیری کنند12، قرآن کریم باغ های سر سبز خرما را از آیات الهی ذکر می کند13 و از خرما به عنوان میوه ای بهشتی نام می برد.
انگور، به صورت جمع و مفرد (عنب و اعناب) بیش از 10 بار در قرآن کریم آمده است، برای تأمل در پدید آمدن و رسیدن آن5، برای تأمل در یکسان نبودن انگور‌ها از نظر کیفیت6، در جایی دیگر پدید آمدن آن از نشانه های خداوندی معرفی شده است7 ، در آیه ای دیگر شربت پدید آمده از انگور رزق نیکو معرفی شده است8، همچنین مشرکان به پیامبر(ص) می گویند: اگر تو پیامبر خدا هستی چرا باغ انگور نداری9، در جایی دیگر قرآن کریم از ضزب المثلی یاد می کند که شخصی باغ انگوری پر محصول داشت و با غرور فراوان می پنداشت هیچ گاه باغش نابود نخواهد شد و سرانجامش چنان شد که دست حسرت بر دست می سایید10.
نام زیتون 6 بار در قرآن کریم به کار رفته است، یک بار به طور مستقیم به درختی اشاره شده که در کوه سینا می روید و روغن می دهد15، نام این درخت دو بار به تنهایی و پنج بار همراه دیگر میوه ها همچون خرما، انار، انگور و انجیر به کار رفته است. در قرآن کریم رویش درخت زیتون از نشانه های خداوند معرفی شده16 و درخت زیتون مبارک و پر برکت ذکر شده است17، همچنین خداوند به زیتون سوگند یاد کرده است18.